„DWÓJKA” - SZKOŁA DLA WSZYSTKICH
Początki
Wszystko zaczęło się ponad dwa lata temu, gdy po raz pierwszy usłyszeliśmy o pilotażowym projekcie „Dostępna Szkoła”. Kończył się ostatni nabór. Decyzję podjęliśmy bardzo szybko - próbujemy!
Początkowo było trudno - sami przygotowywaliśmy wniosek wstępny, robiliśmy autodiagnozę. Chętni Nauczyciele i Pracownicy biegali po szkole z miarkami, sprawdzali, projektowali, wyszukiwali informacje… Cel był jeden, prosty, wspólny - szkoła ma być dostępna w każdym z czterech obszarów: architektonicznym, technicznym, edukacyjno - społecznym i organizacyjnym dla osób z niepełnosprawnością (OzN). Wtedy jeszcze nie mieliśmy chyba pojęcia, jak wiele pracy przed nami.
Przeszliśmy przez pierwsze sito naboru, udało się. Przyszedł czas na złożenie wniosku właściwego, przygotowanie harmonogramu rzeczowo - finansowego. Na tym etapie już mieliśmy wsparcie organu prowadzącego. Sami byśmy sobie nie poradzili, choćby z dokumentacją projektową, budowlaną, przetargami i tym podobne.
Skakaliśmy z radości, gdy okazało się, że otrzymamy grant na potrzeby nasze i Szkoły Podstawowej numer 1 w Tuszynie. Taki był bowiem wymóg pilotażu - minimum dwie szkoły z terenu jednej gminy.
Procedury przetargowe się przeciągały, nie było chętnych wykonawców, czas naglił. Tak naprawdę prace architektoniczne rozpoczęły się dopiero w sierpniu 2023. Spore opóźnienie spowodowało ciągły wyścig z czasem, stres, niepokój, czy zdążymy mimo wydłużonego terminu. Kolejne wizyty monitoringowe, audyty zewnętrzne, piętrzące się problemy... A przecież mimo wszystko rok szkolny zaczęliśmy stacjonarnie, bez przesunięć, bez nauki zdalnej.
To wszystko już za nami. Jeszcze końcowe sprawozdania, jeszcze ostatnie poprawki. Za chwilę będziemy się cieszyć, świętować. Jest co!
Dostępność
Model Dostępnej Szkoły, przygotowany przez specjalistów, zakłada dostępność budynków użyteczności publicznej dla OzN na trzech możliwych poziomach: podstawowym, średniozaawansowanym i zaawansowanym. My aplikowaliśmy do poziomu podstawowego. Co zatem się zmieniło w tuszyńskiej „Dwójce”?
Najbardziej widoczne są zmiany dotyczące obszaru architektonicznego i technicznego. Mamy wymienione drzwi wejściowe, drzwi ewakuacyjne, drzwi do szatni, do sali SI oraz do 20% sal lekcyjnych, do stołówki i świetlicy. Poprzednie nie spełniały wymogu minimum 90 cm szerokości.
Ciągi komunikacyjne zewnętrzne są równe i dobrze oświetlone, wewnętrzne zaś dodatkowo oznaczone kontrastowym kolorem. Nasza szkoła ma ponad 5000 m2, dlatego konieczne było zaprojektowanie i wykonanie tablic informacyjnych oraz strzałek kierunkowych. Dodatkowo wszystkie pomieszczenia zyskały nowe tablice z numerami, wypukłymi, możliwymi do „odczytania” przez osoby słabowidzące i niewidome. Poprawiono również oznakowanie szafek uczniowskich - te skrajne mają numery w języku Braille'a.
Zakupiliśmy schodołaz, zamontowaliśmy dwie platformy przyschodowe - obok korytarza prowadzącego do gabinetów specjalistycznych i przy stołówce. Tym samym zlikwidowaliśmy bariery w komunikacji pionowej. Osoby na wózkach, z problemami w poruszaniu się mogą dostać się do każdego pomieszczenia w naszej szkole. Mają do dyspozycji również miejsca do pozostawienia wózków i innego sprzętu, wieszaki na ubrania na wysokości 110 cm. Podłogi są matowe, nie odbija się od nich światło, dodatkowo zostały zabezpieczone środkami antypoślizgowymi. Elementy wystające ze ścian na więcej niż 10 cm zostały usunięte lub obudowane (na przykład grzejniki).
Trzy sale lekcyjne, świetlica i stołówka zostały kompleksowo wyposażone - nowe ławki i krzesła o regulowanej wysokości, stoliki z regulowanym kątem nachylenia blatu, rolety, kąciki wyciszenia, lampki. Wysokość włączników również dostosowaliśmy do potrzeb OzN.
Zadbaliśmy także o strefy wypoczynku dla dzieci w postaci poduch i siedzisk na korytarzach. Wszystko po to, aby nasi uczniowie czuli się w szkole swobodnie. W trosce o ich bezpieczeństwo obudowano pianką słupy na korytarzach i w holu szkoły.
Powstały dwie zupełnie nowe łazienki, wyremontowano dwie już istniejące. W tych dostępnych zapewniono przestrzeń manewrową dla osób na wózkach, uchwyty, toalety odpowiedniej wysokości. Jedna z nowych łazienek, obok gabinetu do rewalidacji i biofeedbacku jest dodatkowo wyposażona w prysznic.
Dostosowaliśmy wysokość poręczy i balustrad, zakupiliśmy trzy krzesła do ewakuacji OzN i koce gaśnicze.
Ponadto zapewniliśmy również dwa miejsca parkingowe dla OzN na szkolnym parkingu.
W obszarze edukacyjno-społecznym i organizacyjnym przygotowaliśmy i wdrożyliśmy ponad sto nowych procedur, mających na celu poprawę funkcjonowania szkoły i obsługi klienta z niepełnosprawnością. Przeszkoliliśmy ponad 80% kadry pedagogicznej i niepedagogicznej w zakresie między innymi uniwersalnego projektowania, dostosowania wymagań edukacyjnych, tworzenia tekstów easy - to - read i dostępności cyfrowej. Przemodelowaliśmy naszą stronę internetową tak, aby spełniała wymogi ustawy o dostępności. Teraz można jej zawartość odczytać na przykład za pomocą czytnika tekstu, powiększyć czcionkę, zmienić kontrast i tym podobne.
Zadbaliśmy o aktualizację regulaminów szkolnych - stołówki, świetlicy, dowozu, szatni i wielu innych.
Zakupiliśmy setki pomocy dydaktycznych (między innymi laptopy z oprogramowaniem, drukarki, mikrofon, programy edukacyjne i logopedyczne, laminarkę oraz lupy, lunetę i powiększalnik), meble szkolne, wymieniliśmy dzwonki szkolne na tak zwane ciche, których dźwięk nie drażni, nie powoduje dodatkowego stresu. Doposażyliśmy gabinet profilaktyki zdrowotnej w kozetkę z regulowaną wysokością oraz kątem nachylenia zagłówka. Nawet wycieraczki przed drzwiami mamy nowe, bo dotychczasowe miały oczka nieodpowiedniej wielkości.
Posiadamy własne narzędzia diagnostyczne takie jak chociażby skalę inteligencji Stanforda - Bineta czy ADOS - test do diagnozowania spektrum autyzmu. Nasi specjaliści są przeszkoleni w ich stosowaniu.
Mówiki, e - czytniki, narzędzia do komunikacji alternatywnej to kolejne nasze zasoby. Nauczyciele znają język migowy, posługują się symbolami Makatonu. Kończyliśmy również kolejne studia podyplomowe - z zakresu oligo -, surdo - i tyflopedagogiki, terapii pedagogicznej, integracji sensorycznej, gimnastyki korekcyjnej.
Szkoła Podstawowa numer 2 w Tuszynie jest kompleksowo przygotowana do przyjęcia Uczniów z wieloma rodzajami niepełnosprawności, ale także do kontaktów z ich Rodzicami, Opiekunami czy po prostu Interesariuszami szkoły, którzy funkcjonują w sposób atypowy.
Edukacja włączająca
Cały ogromny wysiłek włożony w realizację projektu Dostępna Szkoła podjęty był po to, aby zapewnić Dzieciom pełno - i niepełnosprawnym możliwość wspólnego funkcjonowania. W tej szkole wiemy, że jest to możliwe, cenne dla obu grup. Integracja to obopólna korzyść, edukacyjna wartość oddana to empatia, uważność na potrzeby drugiego człowieka, szacunek dla odmienności.
Praca zespołowa
Jeden człowiek nie zrealizowałby projektu o tak szerokim spektrum oddziaływania. Potrzebny był zespół. I ten zespół powstał, ewoluował, hartował się jak stal w trudnościach, które chwilami się piętrzyły i mnożyły. Nauczyciele i Pracownicy szkoły pod mądrą wodzą Pani Agnieszki Nowicz - Chojnackiej, a potem Pani Anety Grochali pracowali bardzo ciężko, aby zdążyć, aby dopiąć wszystkie elementy, aby pomyśleć o każdym aspekcie dostępności.
Wspierali nas Pracownicy Urzędu Miasta w Tuszynie, na czele z Panem Burmistrzem Witoldem Małeckim, Panią Burmistrz Marią Kopczewską i Panią Skarbnik Małgorzatą Ożarek. Nie dalibyśmy rady gdyby nie zaangażowanie Pani Moniki Kosackiej - Dyrektora COAFSiP w Tuszynie i Pani Aleksandry Banaszkiewicz - głównej księgowej. Dziękujemy Pani Kierownik MOPS w Tuszynie Lidii Zielińskiej i Pani Dyrektor Szkoły Podstawowej numer 1 w Tuszynie Joannie Owczarek - Szymajdzie.
Pomagali nam zaprzyjaźnieni Rodzice naszych Uczniów i Absolwentów - Pan Sebastian Szymański, firma Unibruk, Pan Piotr Lewandowski, firma WE CAN ARCHITECTS, Pan Bogumił Skorupski, firma BUD-EX, Pan Robert Bergier, firma Bergier Parkiety, Panowie Grzegorz i Tomasz Fałek, firma PHU Tuvex.
Dziękujemy Projektantowi - Panu Wojciechowi Pałczyńskiemu i głównemu Wykonawcy - Panu Janowi Frątczakowi.
Wszystkich, którym chcemy podziękować, nie sposób wymienić. W projekcie Dostępna Szkoła kawałek serca zostawiły bowiem dziesiątki osób.
Koniec? To nowy początek…
Koniec projektu nie oznacza końca prac. To dopiero początek, bo będziemy teraz testować wdrożone rozwiązania, jak to w pilotażu. Mamy jeszcze wiele nowych, kolejnych pomysłów. Chcemy dokończyć remont placu apelowego, który ma szansę stać się strefą relaksu, myślimy o zmodernizowaniu placu zabaw, boiska… Wiele wyzwań przed nami. Ale wszystko to ma głęboki sens, bo „Dwójka” to wyjątkowa szkoła dla wyjątkowych Dzieci.
Barbara Krawczyk - Podlecka